Moment zastosowania dyskonta z tytułu braku płynności?

Wycena przedsiębiorstw to proces złożony i wymagający analizy wielu czynników. Jednym z kluczowych elementów wpływających na końcową wartość firmy jest dyskonto z tytułu braku płynności. Dlaczego jest ono tak istotne? Jak ustalić jego wysokość oraz kiedy je stosować? W niniejszym artykule odpowiem na te pytania, prezentując praktyczne metody i przykłady, które mogą okazać się pomocne przy wycenie przedsiębiorstw.

Czym jest dyskonto z tytułu braku płynności?

Dyskonto z tytułu braku płynności (ang. Discount for Lack of Marketability, DLOM) to korekta wartości akcji lub udziałów w firmie, która wynika z ograniczonej możliwości ich szybkiej sprzedaży na otwartym rynku. Inwestorzy oczekują rekompensaty za ryzyko związane z trudnościami w zamianie tych aktywów na gotówkę, co skutkuje obniżeniem ich wyceny.

Przykłady zastosowania:

Akcje firm prywatnych: Ze względu na brak płynności, ich sprzedaż wymaga więcej czasu i formalności.
Udziały w spółkach o ograniczonej strukturze właścicielskiej: Trudniej jest znaleźć nabywcę na rynku wtórnym.
Aktywa wymagające dodatkowych formalności: Na przykład niektóre nieruchomości komercyjne.

Dodatkowe informacje na temat wyceny aktywów niematerialnych znajdziesz w tym artykule.

Jak ustala się wysokość dyskonta z tytułu braku płynności?

Ustalenie wysokości dyskonta z tytułu braku płynności wymaga zastosowania specjalistycznych metod analitycznych. Poniżej przedstawiam trzy najczęściej stosowane podejścia:

Metoda empiryczna

Metoda ta opiera się na analizie danych rynkowych i historycznych transakcji. Kluczowe etapy to:

Analiza porównawcza: Zestawienie cen akcji firm przed debiutem giełdowym oraz po jego przeprowadzeniu.
Wyliczenie różnicy wyceny: Obliczenie dyskonta jako różnicy między wartością akcji na rynku prywatnym a ich wartością na rynku publicznym.

Dzięki temu podejściu można oprzeć wycenę na rzeczywistych danych z rynku.

Metoda analizy opcji

W tej metodzie prawo do sprzedaży udziałów traktuje się jak opcję finansową. W praktyce oznacza to:

Zastosowanie modeli wyceny opcji: Przykładowo, model Blacka-Scholesa pozwala oszacować wartość opcji sprzedaży.
Oszacowanie wartości korekty: Wynik analizy wskazuje, o ile wartość aktywów powinna być skorygowana z uwagi na ograniczoną płynność.

Metoda ankietowa

Metoda ankietowa wykorzystuje opinie ekspertów i inwestorów, którzy oceniają poziom stosowanego dyskonta w różnych sytuacjach. Kluczowe elementy to:

Przeprowadzenie badań ankietowych: Zbieranie opinii wśród specjalistów ds. wyceny.
Analiza wyników: Ustalenie przeciętnej wartości dyskonta na podstawie subiektywnych ocen.

Choć metoda ta ma charakter bardziej subiektywny, stanowi cenne uzupełnienie danych analitycznych.

Kiedy stosować dyskonto z tytułu braku płynności?

Stosowanie dyskonta z tytułu braku płynności zależy od szeregu czynników, które determinują płynność aktywów. Warto zwrócić uwagę na:

Etap cyklu życia firmy: Nowo powstałe przedsiębiorstwa i te w fazie dynamicznego rozwoju charakteryzują się większą niepewnością, co skutkuje wyższym dyskontem.
Struktura właścicielska: Firmy o rozproszonej strukturze własności mogą cieszyć się mniejszym dyskontem, ponieważ łatwiej znaleźć nabywców na rynku wtórnym.
Sytuacja rynkowa: Warunki gospodarcze, poziom stóp procentowych oraz okresy kryzysowe wpływają na zwiększenie lub zmniejszenie poziomu dyskonta.
Specyfika aktywów: Niektóre aktywa, takie jak nieruchomości komercyjne, są naturalnie mniej płynne niż akcje spółek notowanych na giełdzie.

Pytanie brzmi: Kiedy właściwie stosować dyskonto? Odpowiedź jest złożona – wymaga dogłębnej analizy specyfiki firmy oraz aktualnych warunków rynkowych.

Podsumowanie

Dyskonto z tytułu braku płynności jest istotnym elementem wyceny przedsiębiorstw. Jego precyzyjne ustalenie wymaga wykorzystania metod empirycznych, analizy opcji oraz badań ankietowych, a także uwzględnienia specyficznych uwarunkowań firmy i sytuacji rynkowej. Prawidłowa kalkulacja wpływa na rzetelną wycenę, co ma kluczowe znaczenie przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych.

Jeśli chcesz pogłębić temat wyceny aktywów, zapraszam do lektury innych artykułów na moim blogu oraz odwiedzenia Investopedia – cenionego źródła wiedzy. Zachęcam również do kontaktu, jeśli potrzebujesz profesjonalnej wyceny lub dodatkowych porad.

Zastosuj przedstawione metody, przeanalizuj specyfikę swojego przedsiębiorstwa i skontaktuj się ze mną, aby zoptymalizować proces wyceny.