Wycena przedsiębiorstw to skomplikowany proces, który wymaga uwzględnienia wielu czynników. Jednym z kluczowych aspektów, który może znacząco wpłynąć na wartość firmy, jest dyskonto z tytułu braku płynności. W artykule wyjaśniamy, czym jest to dyskonto, jak określić jego wysokość oraz kiedy należy je zastosować.

Czym jest dyskonto z tytułu braku płynności?

Dyskonto z tytułu braku płynności (ang. Discount for Lack of Marketability, DLOM) jest korektą wartości, która odzwierciedla fakt, że akcje lub udziały w firmie nie mogą być łatwo sprzedane na otwartym rynku. Inwestorzy wymagają rekompensaty za ryzyko i trudności związane z zamianą takich aktywów na gotówkę, co powoduje obniżenie ich wyceny.

Jak ustala się wysokość dyskonta?

Ustalenie wysokości dyskonta z tytułu braku płynności nie jest zadaniem łatwym i wymaga zastosowania różnych metod oraz analiz. Oto najczęściej stosowane podejścia:

  1. Metoda empiryczna: Polega na analizie danych z transakcji sprzedaży firm prywatnych i publicznych. Porównuje się ceny akcji firm przed i po wprowadzeniu ich na giełdę. Dyskonto oblicza się jako różnicę między ceną akcji na rynku prywatnym a ich ceną na rynku publicznym.
  2. Metoda analizy opcji: Zakłada, że możliwość sprzedaży udziałów w przyszłości ma wartość podobną do opcji finansowej. Wykorzystuje się modele opcji, takie jak model Blacka-Scholesa, aby określić wartość tej opcji i tym samym wysokość dyskonta.
  3. Metoda ankietowa: Opiera się na badaniach ankietowych przeprowadzonych wśród inwestorów i specjalistów ds. wyceny, którzy oceniają poziom dyskonta stosowanego w różnych sytuacjach.

Moment zastosowania dyskonta z tytułu braku płynności zależy od kilku czynników:

  1. Etap cyklu życia firmy: Firmy w początkowej fazie rozwoju zazwyczaj podlegają wyższemu dyskontu z powodu większej niepewności i mniejszej płynności ich udziałów.
  2. Struktura właścicielska: Firmy z bardziej rozproszoną strukturą własności mogą doświadczać mniejszych dyskontów, ponieważ łatwiej jest sprzedać udziały na rynku.
  3. Sytuacja rynkowa: Ogólne warunki rynkowe, takie jak poziom stóp procentowych i sytuacja gospodarcza, również wpływają na wysokość dyskonta. W czasach kryzysu finansowego dyskonto może być wyższe ze względu na zwiększoną niepewność i mniejszą płynność rynku.
  4. Cechy specyficzne aktywów: Niektóre aktywa są naturalnie mniej płynne niż inne (np. nieruchomości komercyjne w porównaniu do akcji spółek giełdowych), co również wpływa na wielkość dyskonta.

Podsumowanie

Dyskonto z tytułu braku płynności jest istotnym elementem procesu wyceny przedsiębiorstw. Jego ustalenie wymaga dogłębnej analizy różnych czynników oraz zastosowania odpowiednich metod. Zrozumienie, jak i kiedy stosować to dyskonto, pozwala na bardziej dokładną i realistyczną wycenę wartości firmy.