Jak wycenić aptekę – metody i kluczowe czynniki

Wycena apteki to złożony proces, który wymaga uwzględnienia zarówno składników materialnych, jak i niematerialnych. Prawidłowe określenie wartości apteki ma istotne znaczenie m.in. przy sprzedaży, sukcesji, restrukturyzacji czy pozyskaniu finansowania.

Jakie metody stosuje się do wyceny apteki?

Najczęściej stosowane podejścia to:

Podejście majątkowe

W tym podejściu analizuję wartość posiadanych aktywów i zobowiązań. W przypadku apteki są to m.in.:

• środki trwałe (wyposażenie, sprzęt, meble),

• zapasy leków i wyrobów medycznych,

• należności i zobowiązania,

• licencje i koncesje.

Podejście majątkowe bywa pomocne, gdy apteka posiada znaczne zasoby materialne lub jest w fazie likwidacji.

Podejście dochodowe – metoda DCF

Metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF) jest jedną z najczęściej wybieranych metod przy wycenie działających aptek. Polega na prognozie przyszłych przepływów pieniężnych generowanych przez aptekę oraz ich dyskontowaniu do wartości obecnej.

W wycenie metodą DCF należy wziąć pod uwagę m.in.:

• historię wyników finansowych,

• marże na sprzedaży leków refundowanych i nierefundowanych,

• strukturę kosztów operacyjnych,

• trendy w liczbie pacjentów i recept,

• ryzyka prawne i regulacyjne (np. ograniczenia dotyczące lokalizacji aptek, reklamy).

Metoda DCF uwzględnia także wartość końcową oraz stopy dyskontowe, które powinny być odpowiednio dopasowane do ryzyka działalności.

Podejście porównawcze

W tym podejściu analizuję ceny transakcyjne podobnych aptek na rynku. Jest ono stosunkowo proste, ale wymaga dostępu do wiarygodnych danych rynkowych, które często są niejawne. Stosuje się wskaźniki takie jak:

• wartość apteki do przychodu (EV/Revenue),

• wartość apteki do EBITDA (EV/EBITDA).

Dobrą praktyką jest łączenie podejść w celu uzyskania bardziej wiarygodnego wyniku.

Wycena niematerialnych składników apteki

Wartość apteki to nie tylko zapasy i wyposażenie. Składniki niematerialne często stanowią kluczowy element wartości, zwłaszcza w konkurencyjnych lokalizacjach. Oto najważniejsze z nich:

• Baza pacjentów – lojalność klientów i ich liczba wpływa na przyszłe przychody.

• Lokalizacja – centralne położenie w mieście lub sąsiedztwo przychodni znacząco zwiększa wartość.

• Reputacja i marka – rozpoznawalność lokalna, pozytywne opinie, renoma farmaceutów.

• Zespół – kompetentny, stabilny personel może być czynnikiem wartościującym.

• Systemy informatyczne – nowoczesne rozwiązania wspomagające sprzedaż i e-recepty.

Te elementy powinny być odpowiednio uwzględnione i opisane, szczególnie w przypadku metod dochodowych i mieszanych.

Kiedy warto przeprowadzić wycenę apteki?

Wycena apteki może być potrzebna w wielu sytuacjach:

• sprzedaż lub zakup apteki,

• przekształcenie jednoosobowej działalności w spółkę,

• sukcesja rodzinna,

• rozwód lub podział majątku wspólnego,

• zabezpieczenie kredytu,

• spory sądowe.

W każdej z tych sytuacji kluczowe jest dostosowanie metodologii do celu wyceny oraz charakterystyki konkretnej apteki.

Praktyczne wskazówki dla właścicieli aptek

• Zadbaj o uporządkowaną dokumentację finansową i operacyjną.

• Regularnie monitoruj wyniki – zwiększa to wiarygodność wyceny.

• Zbuduj stabilną bazę pacjentów i relacje z lokalną społecznością.

• Inwestuj w widoczność online (opinie, mapy Google, strona www).

• Unikaj działań mogących negatywnie wpłynąć na postrzeganą wartość (np. nagłe zmiany kadrowe).

Podsumowanie

Jak wycenić aptekę? Należy dobrać odpowiednie podejście – majątkowe, dochodowe (np. metoda DCF) lub porównawcze – z uwzględnieniem składników niematerialnych, takich jak baza pacjentów, lokalizacja czy reputacja. Kluczowa jest analiza finansów, ryzyk prawnych i perspektyw rynkowych. Właściwie przeprowadzona wycena apteki pozwala podjąć świadome decyzje biznesowe i uniknąć błędów inwestycyjnych.