Użytkowanie wieczyste czy własność – wpływ na wycenę
Dlaczego użytkowanie wieczyste zmienia cenę działki?
Rynek od dawna traktuje prawo własności i użytkowanie wieczyste odmiennie. Wycena musi więc uwzględnić:
-
ograniczony czas trwania tytułu,
-
coroczną opłatę,
-
prawo pierwokupu przysługujące gminie.
Ponadto, zgodnie z art. 150 ustawy o gospodarce nieruchomościami, rzeczoznawca porównuje transakcje zawarte „pomiędzy stronami niepowiązanymi, działającymi rozsądnie i bez przymusu”. Dlatego każdy z powyższych czynników wymaga korekty ceny.
Czas trwania a użytkowanie wieczyste
Teoretyczne 99 lat – praktyczne 80, 40, a może 5?
Pierwsze 40 lat tytułu to najniższe ryzyko. Jednak zbliżający się termin wygaśnięcia obniża wartość nawet o 20 – 30 %. Zatem rzeczoznawca stosuje dyskonto zależne od:
-
długości okresu pozostałego do końca umowy,
-
planów gminy co do przedłużenia,
-
zapisów miejscowego planu.
Przykład: Magazyn z 15 latami do końca wieczystego użytkowania sprzedano o 18 % taniej niż identyczny magazyn z pełną własnością – potwierdza analiza z naszego tekstu o wycenie firmy zajmującej się wynajmem nieruchomości Biznes wycena.
Opłata roczna – ukryty „czynsz”
| Prawo | Stawka* | Korekta w wycenie |
|---|---|---|
| Własność | brak | 0 % |
| Wieczyste (mieszkaniowe) | 1 % | −8 % średnio |
| Wieczyste (komercyjne) | 3 % | −15 % średnio |
* wg art. 72 u.g.n.
Dlatego, gdy przygotowujesz operat do banku, odejmij zdyskontowany strumień opłat od wartości rynkowej. Więcej wskazówek znajdziesz w artykule o wycenie nieruchomości sp. z o.o. Biznes wycena.
Prawo pierwokupu – niewidzialny hamulec ceny
Gmina może skorzystać z pierwokupu, gdy przenosisz użytkowanie wieczyste (art. 109 u.g.n.). Inwestor płaci więc mniej, ponieważ:
-
transakcja wydłuża się proceduralnie,
-
istnieje ryzyko, że samorząd przejmie nieruchomość,
-
banki wymagają wyższej marży.
Co więcej, w niektórych miastach stopa dyskonta za pierwokup to kolejne 2 – 3 p.p.
Jak uwzględnić różnice w praktyce operatu?
-
Metoda porównawcza – zastosuj współczynniki:
-
kt (czas trwania)
-
ko (opłata roczna)
-
kp (ryzyko pierwokupu)
-
-
Metoda kosztowa – przyjmij wartość gruntu w pełnej własności i odlicz zdyskontowaną opłatę.
-
Metoda dochodowa – wykorzystaj ją pomocniczo, ponieważ dochód netto z nieruchomości musi być pomniejszony o opłatę wieczystą.
Gdzie sprawdzić dane prawne?
-
Elektroniczna księga wieczysta – dział II ujawnia użytkowanie wieczyste; dział III ewentualne prawo pierwokupu.
-
Geoportal Krajowy – warstwy planistyczne pomagają ocenić potencjał terenu.
-
Ustawa o gospodarce nieruchomościami – pełny tekst jednolity na stronie ISAP ISAP.
Najczęstsze pytania inwestorów
-
Czy użytkowanie wieczyste zawsze obniża cenę?
Nie, gdy pozostało ponad 70 lat i plan zagospodarowania jest korzystny. -
Jak policzyć korektę za opłatę roczną?
Zaktualizuj opłatę według ostatniej aktualizacji i zdyskontuj do wartości bieżącej. -
Czy gmina może odmówić przedłużenia prawa?
Tak, ale musi wskazać ważny interes publiczny.
Nie ryzykuj błędnej wyceny. Skontaktuj się z naszym zespołem, a przeanalizujemy Twoje prawo do gruntu i przedstawimy rzetelną wartość nieruchomości.