Wartości przedsiębiorstwa w restrukturyzacji – ramy i cel
Restrukturyzacja służy uniknięciu upadłości i maksymalizacji zaspokojenia wierzycieli, natomiast wycena ma wspierać decyzje co do układu i testu lepszej ochrony. Dlatego już na początku definiujemy, dla kogo i w jakim horyzoncie określamy wartości przedsiębiorstwa w restrukturyzacji (wierzyciele zabezpieczeni, niezabezpieczeni, właściciele).
Podstawa prawna: tekst jednolity Prawa restrukturyzacyjnego (Dz.U. 2024 poz. 1428). Co więcej, aktualne nowelizacje mogą modyfikować przebieg i instrumenty postępowań.
Wartości przedsiębiorstwa w restrukturyzacji – scenariusze
W praktyce porównuje się co najmniej trzy scenariusze wartości. Zatem analityk powinien przygotować ich spójny opis, założenia oraz parametry ryzyka.
- Kontynuacja (going concern) – firma realizuje plan naprawczy; następuje stabilizacja marż i kapitału obrotowego.
- Likwidacja wymuszona – przyspieszona sprzedaż aktywów z dyskontem płynnościowym i kosztami zamknięcia.
- Sprzedaż zorganizowanej części – carve-out kluczowych linii biznesowych, często z premią za synergie nabywcy.
Wyniki tych scenariuszy stanowią tło dla negocjacji układowych. Ponadto umożliwiają test „lepszej ochrony” wierzycieli względem alternatywy upadłościowej.
Wartości przedsiębiorstwa w restrukturyzacji – dane i korekty
Niepewność danych jest największym ryzykiem. Dlatego kluczowe są korekty, które przywracają porównywalność.
- Normalizacja zysków – eliminacja zdarzeń jednorazowych, nadzwyczajnych i nadmiernych świadczeń właścicielskich.
- Korekta kapitału obrotowego – realistyczne założenia rotacji zapasów i należności w planie naprawczym.
- Wycena aktywów nieoperacyjnych – oddzielna wycena i decyzja, czy są zbywalne bez szkody dla core business.
- Ryzyko prawne – spory, kary, wadliwe umowy. Dlatego niektóre strumienie należy obniżyć lub wyłączyć.
Przykłady technik i korekt znajdziesz w opracowaniu metoda skorygowanych zysków – wprowadzenie oraz w przeglądzie metody wyceny przedsiębiorstw – przegląd i porównanie.
Wartości przedsiębiorstwa w restrukturyzacji – dobór metod
W restrukturyzacji dominują podejścia porównawcze i majątkowe, ponieważ najlepiej odzwierciedlają zbywalność aktywów i rynkowe mnożniki. Metody dochodowe (np. DCF) traktujemy pomocniczo, gdy plan naprawczy ma wiarygodne KPI. Ponadto benchmarki transakcyjne powinny pochodzić z okresów i branż o podobnym ryzyku.
- Porównawcze (multiples) – P/E, EV/EBITDA, EV/Revenue z korektą na dług, ryzyko kraju i płynność. Zob. jak wykorzystać mnożniki branżowe.
- Majątkowe – rynkowa wartość aktywów pomniejszona o zobowiązania, z uwzględnieniem dyskonta likwidacyjnego.
- Dochód (pomocniczo) – szkic DCF dla wariantu kontynuacji, jednak wrażliwość na założenia musi być jawna.
Wartości przedsiębiorstwa w restrukturyzacji – tabela decyzji
| Obszar | Co sprawdzić | Dlaczego istotne | Dokumentacja |
|---|---|---|---|
| Model biznesowy | Rentowność segmentów po normalizacji | Wskazuje linie do utrzymania lub sprzedaży | Rachunek zysków i strat segmentów, kalkulacje marż |
| Kapitał obrotowy | Rotacje DSO/DIO/DPO w planie | Determinują zapotrzebowanie na finansowanie | Prognozy cash-flow, polityka kredytowa |
| Aktywa | Zbywalność i dyskonto likwidacyjne | Wpływa na wartość alternatywy likwidacyjnej | Opisy majątku, operaty, oferty zakupu |
| Dług | Seniority, zabezpieczenia, covenanty | Warunkuje podział wartości i ryzyko | Umowy kredytowe, rejestry zastawów/hipotek |
| Ryzyka prawne | Spory, kary, roszczenia | Możliwe rezerwy i haircut na przepływy | Wypisy z KRZ, dokumenty sądowe |
Wartości przedsiębiorstwa w restrukturyzacji – najczęstsze pytania
Jak szybko oszacować wartości przedsiębiorstwa w restrukturyzacji?
Najpierw przygotuj scenariusze: kontynuacja, carve-out i likwidacja. Następnie zastosuj mnożniki dla peer-group i wartość aktywów netto. Zatem pełny DCF zostaw jako uzupełnienie.
Czy inwestor może liczyć na premię przy przejęciu w restrukturyzacji?
Tak, jeżeli wnosi synergie i finansowanie obrotowe. Jednak premia zależy od jakości aktywów i szybkości domknięcia transakcji.
Jak udokumentować założenia planu naprawczego?
Przez KPI operacyjne, listy intencyjne z dostawcami i term sheet finansowania. Ponadto warto załączyć niezależne opinie biegłych.
Wartości przedsiębiorstwa w restrukturyzacji – dobre praktyki
- Porównuj do właściwej grupy spółek, dlatego ustal kryteria: skala, marże, region, dźwignia.
- Ujawniaj wrażliwości: marża, CAPEX, dyskonto likwidacyjne, kurs walutowy.
- Oddziel „core” od aktywów nieoperacyjnych; zatem unikniesz podwójnego liczenia.
- Weryfikuj prawo: struktura zabezpieczeń i priorytety wierzytelności mają pierwszeństwo przed narracją.
Dla szerszego kontekstu biznesowego polecamy także kompleksowe podejście do wyceny przedsiębiorstw oraz omówienie różnic skalowych: wycena małych i dużych firm.
Wartości przedsiębiorstwa w restrukturyzacji
Potrzebujesz obiektywnego raportu dla sądu, banku lub inwestora? Skontaktuj się z nami – przygotujemy scenariuszową ocenę wartości przedsiębiorstwa w restrukturyzacji wraz z rekomendacjami dla wierzycieli. Przejdź do formularza kontaktowego i otrzymaj listę wymaganych dokumentów.